بیمه آسیا از رقبا عقب افتاد / پیشی گرفتن کمیت از کیفیت

به گزارش اقتصاد ناب،  بررسی ها نشان می دهد بیمه آسیا در میان شرکت های بیمه ای بورسی و فرابورسی از حیث ارزش بازار رتبه نهم را در اختیار داشته و پایین تر از بسیاری  شرکت های کم سابقه تر و کوچک قرار گرفته که این موضوع برای بسیاری جای سوال  است. در این ادامه این گزارش، با بررسی عملکرد و جایگاه بیمه آسیا در صنعت به دلایل این موضوع پرداخته شده است.

بررسی عملکرد شرکت در حوزه حق بیمه تولیدی نشان می دهد بیمه آسیا موفق شده در ۵ ساله اخیر روند حق بیمه تولیدی خود را رشد دهد. با این حال این نرخ رشد تا حد بسیار زیادی همگام با نرخ رشد صنعت بیمه بوده به گونه ای که سهم بازار شرکت در حوزه حق بیمه در سال های اخیر بین اعداد ۱۰ تا ۱۱ درصد بوده و تغییری نکرده است. همچنین بیمه آسیا از حیث حق بیمه صادره در اغلب سال ها پس از بیمه ایران رتبه دوم و در بین شرکت های بورسی و فرابورسی رده نخست را در اختیار داشته است.

عملکرد نه ماهه بیمه آسیا

در نه ماهه نخست سال جاری نیز حق بیمه دریافتی شرکت به رقم ۴۳۱ هزار میلیارد ریال رسیده که با توجه به عدم دسترسی به حق بیمه صادره از سوی برخی از شرکت ها، اطلاع دقیقی از سهم بازار و رتبه شرکت در دست نیست. بررسی ماهانه عملکرد شرکت در سال جاری نیز حاکی از آن است که در تمامی ماه ها عملکرد شرکت نسبت ماه مشابه سال قبل با رشد همراه بوده  است. همچنین بیمه آسیا موفق شده در مهر ماه رکورد جدیدی فروش حق بیمه خود به ثبت رساند.

جای خالی بیمه آسیا در میان سودآورهای بازار

در عین حال بررسی ها نشان می دهد بیمه آسیا در زمینه سودآوری در میان رتبه های برتر شرکت های بیمه ای نیست. بر اساس بررسی ها در شش ماهه نخست سال جاری در میان ۲۴ شرکت مورد بررسی (بدون در نظر گرفتن عملکرد بیمه ایران)، این شرکت از حیث سود عملیاتی رده ششم و از لحاظ سود خالص رتبه هفتم را از آن خود کرده است.

در سال ۱۴۰۳ نیز این شرکت در میان شرکت های جنرال بیمه (بدون احتساب بیمه ایران)، هم از حیث سود عملیاتی و هم از حیث سود خالص رتبه هشتم را در اختیار داشته است.

این موضوع نشان دهنده آن است که هر چند این شرکت در حوزه بیمه گری عملکرد قابل قبولی داشته اما در حوزه مهار هزینه ها چندان موفق نبوده به گونه ای که بخش عمده درآمدهای شرکت صرف هزینه ها شده و سود چندانی (از حیث درصد) برای صاحبان سهام شرکت باقی نمانده است.

بر طبق صورت های مالی، حاشیه سود خالص بیمه آسیا در شش ماهه نخست سال جاری حدود ۴.۵ درصد بوده و شرکت از این حیث رتبه بسیار نازل شانزدهم را ( در میان ۲۴ شرکت مورد بررسی) به دست آورده است. این در حالی است که حاشیه سود خالص شرکت های مورد بررسی در دوره یاد شده حدود ۶.۶ درصد بوده است.

نسبت خسارت پاشنه آشیل بیمه آسیا

مهم ترین هزینه های بیمه ای در شرکت های بیمه ای به هزینه های خسارت در این شرکت ها مربوط است. داده های منتشر شده از سوی بیمه مرکزی نشان می دهد ضریب خسارت شرکت بیمه آسیا در سال های اخیر (به غیر از سال ۱۴۰۰) همواره بالاتر از میانگین صنعت بیمه بوده است. برای ماه های سپری شده از سال جاری نیز هر چند که اطلاعاتی از ضریب خسارت شرکت در دست نیست اما بر اساس گزارش های ماهانه بیمه مرکزی، بیمه آسیا نسبت خسارت پرداختی معادل ۶۲.۴ درصد گزارش کرده این در حالی است که نسبت خسارت میانگین صنعت در دوره یاد شده ۵۶.۷۵ درصد بوده است. این موضوعات نشان دهنده آن است که هزینه های خسارت به نسبت حق بیمه صادره در بیمه آسیا نسبت به کل صنعت بالاتر است.

ترکیب پرتفوی پرریسک

بر اساس بررسی های انجام شده یکی از مهم ترین دلایل ضریب و نسبت بالای خسارت در شرکت بیمه آسیا به ترکیب پرتفوی بیمه ای این شرکت مربوط است. ترکیب پرتفوی بیمه‌ای شرکت حاکی از تمرکز بالا بر روی رشته هایی است که عمدتا نسبت خسارت بالاتری نسبت به میانگین صنعت دارند. بر اساس داده های منشتر شده در نه ماهه نخست سال ۱۴۰۴ حدود ۴۵ درصد از پرتفوی بیمه ای شرکت به سه رشته شخص ثالث، بدنه و حوادث سرنشین اختصاص یافته و هر سه رشته بالاترین نسبت خسارات را در میان رشته های بیمه ای در صنعت بیمه دارند. این در حالی است که سهم این سه رشته کم سود ده در صنعت بیمه تنها حدود ۲۹ درصد است. در سوی مقابل سهم رشته های با نسبت خسارت پایین در سبد بیمه ای بیمه آسیا بسیار پایین است. در حالی که اغلب شرکت ها وزن بیمه زندگی را در سبد بیمه ای خود افزایش داده و سهم این رشته در حال حاضر در کل صنعت حدود ۱۵ درصد است؛ بیمه آسیا در پرتفوی بیمه ای خود تنها وزن حدود ۹ درصدی داده است. وزن رشته های به نسبت نوظهور و در عین حال سودده بیمه ای همچون نفت و انرژی، اعتبار، پول و انرژی نیز بسیار پایین (حدود ۴ درصد) بوده و این شرکت در برخی از این رشته ها هیچ گونه ورودی نداشته است.

ضعف در بازدهی دارائی ها در مقابل رقبا

در کنار پایین بودن حاشیه سود عملیاتی و خالص شرکت نسبت به بسیاری از شرکت ها، بررسی ها حاکی از آن است که بیمه آسیا از حیث بازدهی دارایی ها نیز در مقایسه با بسیاری از شرکت های رقیب ضعف دارد.

بر اساس صورت های مالی منتهی به شهریور ماه سال ۱۴۰۴، ارزش دفتری (و نه ارزش روز) دارایی های بیمه آسیا حدود ۶۵۰ هزار میلیارد ریال بوده و این شرکت از این حیث رتبه دوم را در بین شرکت های بیمه ای بورسی و فرابورسی داشته است. با این حال سود خالص کسب شده از این میزان دارایی چندان قابل توجه نبوده به گونه ای که بیمه آسیا از لحاظ نسبت بازده دارایی (سود خالص دوره به میانگین مانده دارایی) رتبه ۱۵ را در میان ۲۴ شرکت مورد بررسی به دست آورده است.

با توجه مطالب بیان شده در بندهای پیشین، نقطه قوت بسیار برجسته در بیمه آسیا تنها در حوزه کمیت حق بیمه دریافتی بوده و مدیران شرکت در دیگر زمینه ها از جمله کیفیت حق بیمه دریافتی و مد نظر دادن حاشیه سود مناسب چندان عملکرد قابل توجهی نداشته اند. با این روند نباید توقع داشت که سرمایه گذار و تحلیل گر تنها عدد حق بیمه و سهم بازار را ملاک قرار داده و از سایر نسبت های عملکردی چشم پوشی کند.