واکاوی ساختار شرکتهای بیمه در ایران نشان می دهد ، اغلب آنها فاقد واحد مدیریت سرمایه گذاری هستند

به گزارش اقتصادناب،در ادامه سلسله گزارشات در آستانه فصل برگزاری مجامع و بررسی حفره های قابل دستکاری صورتهای مالی، واکاوی نحوه سرمایه گذاری منابع حاصل از عملیات بیمه گری توسط مدیران ضروری به نظر می رسد.

نحوه سرمایه گذاری منابع بیمه گری این سالها محل مناقشه بوده و عدم رعایت مفاد آیین نامه ۶۰ همواره مورد انتقاد واقع شده تا جائی که بازنگری در این آیین نامه در دستور کار قرار گرفت که البته هنوز نهائی و تصویب نشده این در حالی است که مدتهاست پزوهشکده بیمه کارهای تحقیقاتی جهت بازنگری این ایین نامه را در دست بررسی دارد اگر چه یک مقام مسئول در بیمه مرکزی به ریسک نیوز اعلام کرد که به زودی طی هفته های آتی متن این آیین نامه جهت بررسی به شورای عالی بیمه می رود.

از سوی دیگر برخی عملیات بیمه گران در نحوه سرمایه گذاری هایشان به چالش های دیگری در صنعت بیمه دامن زده ،آنجا که منابع حاصل از فروش بیمه های عمر به جای سرمایه گذاری در محل های بهینه ، صرف تعهدات ثالث و دیگر رشته های بیمه ای می شود.

اگرچه طبق آیین نامه ، شرکتهای بیمه موظفند حسابهای عمر و غیر عمر را تفکیک کنند و طی دو سال اخیر نیز بیمه مرکزی بر این امر تاکید کرده؛ اما همچنان بر طبق مستندات موجود اغلب شرکتهای بیمه تفکیک را در دستور کار قرار نداده اند.

اما در کنار همه این چالش ها یک سوال مطرح می شود ؛ شرکتهای بیمه و در راس آنها بیمه مرکزی ، چقدر دارای تخصص یافتن پروژه های سودده اقتصادی هستند و تا چه میزان توانسته اند فرصتهای اقتصادی را در بازار کشف کنند و نقش سرمایه گذار حرفه ای را در اقتصاد بازی کنند؟

بررسی صورتهای مالی بیمه گران نشان می دهد ، سود و زیان شرکتهای بیمه  از درآمدهای سرمایه گذاری از محل ذخایر فنی چندان امیدوار کننده نیست و عمده سرمایه گذاری شرکتهای بیمه و البته بیمه مرکزی در سپرده گذاری بانکی تجمیع شده  ،این در حالی است که طبق آیین نامه ۶۰ بیشترین سهم از سرمایه منابع مربوط به بازار مالی از جمله بورس و فرابورس می باشد .

بهانه بیمه گران چیست؟
مدیران بیمه ای معتقدند، در شرایط فعلی و رکود بازار سرمایه  چه توجیهی برای سرمایه گذاری منابع   در بورس و سایر بازار های مالی وجود دارد؟ ضمن اینکه با شرایط فعلی اقتصادی تنها جائی که سرمایه گذاری در ان قابلیت نقد شوندگی بالائی دارد ، سپرده بانکی است.

اگرچه این نظر بیمه گران ممکن است از یک وجه قابل توجیه باشد چرا که فضای فعلی کشور و روابط سیاسی و بین الملل عملا سرمایه گذاری بهینه را با مشکلات عدیده ای روبرو کرده اما نکته قابل تامل اینجاست که نگاهی به روند سرمایه گذاری شرکتهای بیمه و بیمه مرکزی در طول سالیان گذشته و حتی زمانیکه تا حدودی فضای امن تری بر بازار های مالی حکمفرما بود ، نشان می دهد که بیمه گران ایرانی فاقد تخصص پروژه یابی مثبت جهت سرمایه گذاری بوده اند.

NPVچیست؟

 Net present value در واقع به معنای پروژه های سرمایه گذاری با ارزش و مثبت است ، در دنیا نهاد ها و شرکتهای بازرگانی بخصوص شرکتهای بیمه تلاش می کنند تا با ایجاد تیم های متخصص و کارکشته سرمایه گذاری ، پروژه های سودده  را شناسائی کنند در واقع یافتن پروژه های مثبت به یکی از تخصص های بیمه گران در جهان تبدیل شده است.

مسلم است که فرصتهای اقتصادی در بازار های مالی بخصوص در کشورهای در حال توسعه که دارای ساختار مالی شکننده و نامتعادلی هستند ، کم است اما بی تردید این هنر مدیران است که بتوانند نقش سرمایه گذار حرفه ای در اقتصاد کشور را ایفاء کنند همان هنری که کمتر مدیر اقتصادی در ایران داراست.

لازم بذکر است که در اقتصاد پروژه هایی که دارای NPV مثبت باشد زیاد نیست و شرکتهای بیمه ای نیز به دلیل اهمیتی که سرمایه گذاری ذخایر جهت ایفای تعهدات آتی آنها دارد نباید در پروژه هایی که NPV منفی داشته باشد، ورود پیدا کنند.

بی توجهی مدیران در پروژه یابی جهت سرمایه گذاری بخصوص برای شرکتهای بیمه ای که در زمینه فروش بیمه های عمر فعالند سرنوشت ناگواری را برای انها رقم خواهد زد چرا که عدم سوددهی در سرمایه گذاری ها بدون شک انها را در ایفای تعهداتشان با مشکل روبرو خواهد ساخت.

متاسفانه واکاوی ساختار شرکتهای بیمه در ایران نشان می دهد ، اغلب آنها فاقد واحد مدیریت سرمایه گذاری هستند این در حالی است که یکی از تخصص های شرکتهای بیمه در دنیا به دلیل دارا بودن ذخایر بیمه ای ، یافتن پروژه های مثبت جهت سرمایه گذاری است به عبارتی این تخصص به بیمه گران کمک می کند تا با استفاده از متدهای مختلف ، فرصتها و پروژه های مثبت را در بازار شناسائی کنند.

اما نگاهی به ترازنامه شرکتهای بیمه حاکی از آن است که سرمایه گذاری در سپرده بانکی برای شرکتهای بیمه ، راحت ترین و جذاب ترین نوع  سرمایه گذاری است چرا که تخصص و مهارت خاصی هم نمی خواهد اما به زعم بسیاری این نوع سرمایه گذاری ارزش افزوده ای برای شرکت بیمه ندارد و حتی مشکل اینجاست که بانک ها هم نمی توانند منابع بیمه ها را در محل های مناسب سرمایه گذاری کنند .

به هر روی در اقتصاد متلاطم ایران و بازار های مالی که هر لحظه در معرض آشفتگی است یافتن محل های بهینه و سودده برای سرمایه گذاری اگر چه راحت نیست اما با داشتن تیم مدیریت سرمایه گذاری امکان پذیر است.

مقاله:غلامحسن شاه حسینی کارشناس ارشد بیمه