اقتصاد ناب_امور حقوقی و کیفری, بیمه خودرو و دیه/سارامهاجرانی
دیه در لغت به معنای خون بها است اما از منظر حقوقی اگر فردی به صورت عمد با غیر عمد به جان یا مال دیگری صدمه وارد کرده که ضرر و زیان مادی و معنوی را برای دیگری به همراه داشته باشد، باید درصدد جبران خسارت برآید و دیه پرداخت کند. مطابق قانون پرداخت دیه در مواردی به عنوان مجازات اصلی و در مواردی نیز جایگزین قصاص خواهد شد.
انواع دیه
بر اساس قانون مجازات اسلامی می‌توان دیه را به چند دسته تقسیم کرد:
دیه قتل: دیه قتل مطابق یک دیه کامل بوده که مبلغ آن هر ساله توسط قوه قضاییه اعلام می‌شود.
دیه منافع اعضا : در صورتی که فرد مجرم اعمالی انجام دهد که دیگری حواس خود را از دست بدهد، فرد خاطی باید دیه منافع آن عضو را پرداخت نماید. به طور مثال توانایی شنیدن مختل شده اما به خود گوش آسیبی وارد نشود. این نوع دیه شامل مواردی چون دیه بینایی، دیه شنوایی، دیه عقل، دیه بویایی و دیه صوت و گویایی است.
دیه جراحت : در صورتی که فردی مرتکب جنایتی شده که طرف مقابل با جراحت رو به رو گردد، باید دیه جراحت بپردازد که تعیین مبلغ آن بر اساس میزان جراحت و به تشخیص پزشکی قانونی صورت می‌گیرد مانند ایجاد کبودی، زخم، تورم و …
دیه اعضای بدن : در صورتی که از عضوی تنها یک عدد در بدن انسان وجود داشته باشد و فرد مجرم، آن عضو در بدن فردی دیگر را از بین ببرد، باید یک دیه کامل بپردازد اما اگر از آن عضو دو عدد وجود داشته باشد، از بین بردن یکی از آن دو مجازات پرداخت نصف دیه کامل را به همراه خواهد داشت و اگر هر دو عضو از میان بروند، مبلغ دیه برابر با دیه کامل انسان محاسبه خواهد شد.
لیست و جدول دیه اعضای بدن
به طور کل دیه اعضای بدن هر ساله توسط قوه قضاییه تعیین می‌شود که آخرین مبالغ آن در سال ۹۷ اعلام شده و در جدول دیه قابل مشاهده است:
میزان دیه در سال ۱۳۹۸ (مبالغ به تومان می باشد )
دیه کامل در ماه‌های غیر حرام = ۲۷۰,۰۰۰,۰۰۰
دیه کامل در ماه‌های حرام = ۳۶۰,۰۰۰,۰۰۰
دیه شکستگی استخوان دست که مطلوب التیام یابد = ۲۱,۶۰۰,۰۰۰
دیه شکستگی نازک نی و درشت نی استخوان پا هر کدام = ۲۱,۶۰۰,۰۰۰
دیه شکستگی بینی = ۲۷,۰۰۰,۰۰۰
دیه شکستگی ترقوه = ۱۰,۸۰۰,۰۰۰
دیه شکستگی جمجمه سر در حد هاشمه = ۲۷,۰۰۰,۰۰۰
دیه زخم شدگی در حد حارصه = ۱,۳۴۴,۱۵۶
دیه زخم شدگی در حد دامیه = ۴,۹۷۹,۲۲۱
دیه دندان های پیشین که کامل ساقط شوند = ۱۳,۵۰۰,۰۰۰
دیه دندان های پشتی که کامل ساقط شوند = ۶,۷۵۰,۰۰۰
دیه یک دست = ۱۳۵,۰۰۰,۰۰۰
دیه یک پا = ۱۳۵,۰۰۰,۰۰۰
دیه شکستگی دنده‌های محیط بر قلب = ۶,۷۲۶,۶۲۳
دیه خرد شدگی استخوان مطلوب التیام یافته = ۴۶,۵۱۰,۴۸۱
میزان دیه در سال ۱۳۹۷ ( مبالغ به تومان می باشد )
دیه کامل در ماه‌های غیر حرام = ۲۳۱.۰۰۰.۰۰۰
دیه کامل در ماه‌های حرام = ۳۰۸.۰۰۰.۰۰۰
دیه شکستگی استخوان دست که مطلوب التیام یابد = ۱۸.۴۸۰.۰۰۰
دیه شکستگی نازک نی و درشت نی استخوان پا هر کدام = ۱۸.۴۸۰.۰۰۰
دیه شکستگی بینی = ۲۳.۱۰۰.۰۰۰
دیه شکستگی ترقوه = ۹.۲۴۰.۰۰۰
دیه شکستگی جمجمه سر در حد هاشمه = ۲۳.۱۰۰.۰۰۰
دیه زخم شدگی در حد حارصه = ۱.۱۵۰.۰۰۰
دیه زخم شدگی در حد دامیه = ۴.۲۶۰.۰۰۰
دیه دندان های پیشین که کامل ساقط شوند = ۱۱.۵۵۰.۰۰۰
دیه دندان های پشتی که کامل ساقط شوند = ۵.۷۷۵.۰۰۰
دیه یک دست = ۱۱۵.۵۰۰.۰۰۰
دیه یک پا = ۱۱۵.۵۰۰.۰۰۰
دیه شکستگی دنده‌های محیط بر قلب = ۵.۷۷۵.۰۰۰
دیه خرد شدگی استخوان مطلوب التیام یافته = ۳۰.۷۹۲.۳۰۰
گردآورنده:سارامهاجرانی/ارزیاب حوادث جرحی اتومبیل
منبع:قانون مجازات اسلامی
