اقتصادناب_مسئولان بیمه های دولتی بارها اعلام کرده اند که زیانهای بیمه های شخص ثالث و بدنه را از طریق دیگر رشته های بیمه از جمله آتش سوزی ، عمر ، حوادث و … جبران می کند
این مساله که آیا پوشش این زیان ، موجب نمی شود هزینه دیگر بیمه ها بالا رود رااز جناب مهندس غلامحسن شاه حسینی مدیر عامل شرکت خدمات بیمه ای نواندیشان بیمه ایران ، پرسیدم وی پاسخ مثبت داد و افزود که بارها روی این مسئله بحث شده اما چاره دیگری یافت نشده است .
وقتی پرسیدم آیا دولت حاضر نیست که یارانه این مساله را خود پرداخت کند چرا که مسئول پرداخت هزینه های بیمه شخص ثالث و بدنه اتومبیل ، خریداران بیمه عمر ، حوادث و … نیستند . شاه حسینی تشریح کرد که تاکنون به نتیجه ای نرسیده ایم و به ناچار زیان های مذکور روی دیگر رشته های سودده بیمه توزیع می شود .
سوال : آیا روش فعلی منطقی است ؟به نظر می رسد با توجه به اینکه قیمت فروش هر کالا یا خدمتی را براساس هزینه تمام شده آن کالا یا خدمت محاسبه می کنند ، بالطبع نمی توان علاوه بر هزینه تمام شده رشته های سود ده بیمه ، زیان رشته های زیان ده را از طریق آنها پوشش داد .
تفسیر دیگری را نیز می توان براین مسئله وارد دانست ؟
شرکت های بیمه زیان حاصل را از طریق سود خود پوشش دهند این تفسیر در بسیاری از موسساتی که تنوع کالایی یا خدماتی دارند به چشم می خورد . بدین شکل که این موسسات جهت حفظ و رضایت مشتری سعی می کنند حتی المقدور کلیه اقدام مورد نظر وی را در اختیار داشته باشند و اگر چنانچه بالضرورت مجبور به زیان در یکی شدند اما ، از اقدام دیگر سود لازم را کسب می کنند و قاعدتا در اینجا حفظ مشتری بر زیان های حاصل اولویت پیدا می کند . این تفسیر اما در خصوص شرکت های بیمه فعال در ایران چندان صادق نیست ، چرا که آنان ذاتا مایل به فروش بیمه های ثالث و بدنه نیستند و این قانون است که آنها را ملزم به اجرای چنین امری می کند و بدیهی است که توجیه اقتصادی و رضایت و حفظ مشتری دلیل این فروش نیست . چنانچه آنان بتوانند چنین بیمه نامه هایی را نفروشند ، قطعا می توانند قیمت های دیگر خدمات را کاهش دهند و یا انعطاف پذیری در سرمایه گذاری خود داشته و طبیعی است که سود خالص خود را نیز حفظ و یا افزایش دهند . در کل قدرت رقابت آنان در بازار بیمه افزایش خواهد یافت .
اما اکنون که آنان مجبور به فروش بیمه نامه های شخص ثالث و بدنه هستند . چه کسی باید مسئولیت زیان شرکت های بیمه را متقبل شود ؟
نکته اساسی آنجاست که دو بخش بیمه شخص ثالث و بدنه ذاتا زیان ده نیستند بلکه این شرایط خاص ایران است که در سایه کوتاهی دولت در انجام وظایف حاکمیتی خود این دو رشته را زیان ده کرده است .
در حالی که هر دو دقیقه یک بار یک حادثه منجر به دیه جانی در کشور ما اتفاق می افتد و هر ۶ دقیقه یک نفر در تصادفات رانندگی جان می سپارد (براساس مرگ سالانه ۲۶ هزار نفر در تصادفات و ۷۵ هزار سانحه تصادف منجر به دیه جانی ) و همچنین تصادف های مکرر در سطح خیابان ها و جاده ها که در نتیجه هزاران پرونده خسارت اتومبیل در روز ، روانه مراکز بیمه ای می شوند .دلیل این میزان حادثه در کجا ریشه دارد ؟
بررسی ها نشان می دهد که بخش عمده ای از تصادفات و خسارت ها ناشی از قصور سرنشینان در رعایت قوانین رانندگی و اصول ایمنی است اما ؛ بخش عمده دیگر آن به دلیل تردد بیش از اندازه خودروها در سطح شهر یا جاده است یا اینکه زیر ساخت های جاده ای چندان مناسب نیست و دیگر اینکه اتومبیل ها و ناوگان حمل و نقل کشور به دلیل فرسودگی یا ضعف کیفیت میزان تصادفات و سوانح رانندگی را افزایش می دهد که مجموعه این عوامل ریشه در درست انجام ندادن و ظایف حاکمیتی از سوی دولت بوده است .
از سوی دیگر ، در بحث مقوله رعایت نکردن قوانین رانندگی و اصول ایمنی از سوی رانندگان و سرنشینان خودروها ، بخش عمده آن به مقوله فرهنگ سازی برمی گردد که بالطبع این دولت است که می باید با برنامه ریزی های مناسب اقدام به این عمل کند و بدیهی است که این نوع فرهنگ سازی در یک جامعه امری اکتسابی است نه داتی ، به طوری که بدون هیچ برنامه و سیاستی از مردم بخواهیم درست رانندگی کنند یا اینکه اصول ایمنی را هنگام رانندگی رعایت کنند ؛ بنابراین استدلال، به نظر می رسد خسارت های حاصل از بیمه ثالث و بدنه را دولت باید به صورت یارانه یا هر شکل دیگری بپردازد اما ؛ آیا دولت این کار را خواهد کرد به نظر می رسد با توجه به وضعیت دولت چنین امری فعلا تحقق نیابد
یادداشت سردبیر