حکایت بیمه مرکزی و روی پانگاهداشتن شرکتهای بیمه با زور آزاد سازی ذخایر
در حالیکه نهاد نظارتی طی سال گذشته در خصوص احتمال ادغام شرکتهای بحرانی بازار بیمه هشدار داده بود اما گویا آزاد سازی ذخایر به مذاق مدیر عاملان بیمه ای خوش آمده و اکنون بیمه میهن نیز در صف انتظار آزاد سازی ذخایر قرار گرفته است. /باید دید شرکتی که نیمی از سرمایه خود را از دست داده بعد از ازاد کردن ذخایر علی الخصوص ذخایر خطرات فاجعه آمیز چه طور می خواهد در بازار فعالیت کند؟ آیا می تواند بیمه عمر با تعهدات بلند مدت بفروشد؟
به گزارش اقتصاد ناب،گویا آزاد سازی ذخایر که طی این سالها از سوی برخی شرکتهای بیمه ای صورت گرفته به مذاق مدیران عامل خوش آمده ؛ پس از بیمه دی که در سال ۹۵ اقدام به آزادسازی ذخایر کرد ، گویا مدیر عامل جدید بیمه میهن نیز برای رهائی از چالش های این شرکت بیمه ای در صدد کسب موافقت بیمه مرکزی برای ازاد سازی است .
مجید بنویدی ، مدیر عامل بیمه میهن ، طی نامه ای به بورس اعلام کرده ، ذخایر فنی تکمیلی و خطرات طبیعی را با مجوز شورای عالی بیمه آزاد می کند.
مجید بنویدی در نامه خود به بورس تاکید کرده، با توجه به کاهش پرتفوی و پرداخت خسارت در سنوات قبل و کاهش تعهدات آتی هیات مدیره این شرکت تصمیم به آزاد سازی بخشی از ذخایر فنی و تکمیلی و خطرات طبیعی بر اساس تبصره ۲ ماده ۱۴ آیین نامه ۵۸ شورای عالی بیمه گرفت که درخواست آن برای بیمه مرکزی ارسال شده است.
ایین نامه چه می گوید؟
ایین نامه شماره ۵۸ در راستای اجرای ماده ۶۱ قانون بیمه تدوین شده است.بر طبق آیین نامه ۵۸ یکی از ذخایری که برای بیمه های زندگی و غیر زندگی گرفته می شود ذخیره فنی تکمیلی و خطرات طبیعی است که بابت تضمین تعهدات موسسات بیمه در مقابل خسارات ناشی از حوادث فاجعه آمیز منظور می شود که شامل ۳ درصد حق بیمه صادره بیمه های زندگی و همچنین ۳ درصد حق بیمه های غیر زندگی پس از کسر حق بیمه اتکایی واگذاری است.
همچنین در این آیین نامه تصریح شده استفاده ازین ذخیره به غیر از موارد مربوط به حوادث و خطرات طبیعی منوط به پیشنهاد شرکت بیمه و تصویب شورای عالی بیمه خواهد بود.
حافظه تاریخی چه می گوید؟
بازگشت به دو سال پیش روزهائی را مجسم می کند که بیمه دی توانست از شورای عالی بیمه جهت آزاد سازی ذخایر مجوز بگیرد.
در ان روزها حبیب میرزائی ، معاونت نظارت بیمه مرکزی ، در خصوص بحث ازاد سازی ذخایر که طی سال های اخیر از سوی چند شرکت بیمه صورت گرفته و تحلیل نظرات مخالفین به ریسک نیوز اعلام کرد : در صورتهای مالی شرکتهای بیمه ظرفیتی دیده شده تحت عنوان ذخیره فنی تکمیلی و حوادث طبیعی که کارکردش این است که بخشی از منابع شرکت برای تعهدات غیر منتظره و اتی شرکت کنار گذاشته می شود و این ظرفیت در شرکتها به صورت جمع شونده است و اگر شرکتی در موقعیتی قرار بگیرد که بخواهد استفاده کند اگر در راستای حوادث طبیعی باشد شورای عالی بیمه به شرکت اجازه استفاده داده اما اگر بخش هایی باشد که در ایین نامه تثبیت نشده باید به تصویب شورای عالی بیمه برسد .این ظرفیت قانونی است و در چند سال اخیر علاوه بر بیمه دی سه شرکت دیگر هم ازین ظرفیت استفاده کردند به طوریکه مدیران شرکت در جلسات کارشناسی با نهاد ناظر توجیه و دلیل منطقی می اورند.
به گفته وی این آزاد سازی در واقع یک نوع اصلاح حساب است و اصلا جای هیچ نگرانی ندارد.
وی در پاسخ به این سوال که درست است که ازاد سازی ذخایر توانگری مالی شرکت را افزایش می دهد ولی اگر شرکت به خسارت هنگفتی مواجه شوند تهعدات اتی خود را چگونه ایفا می کند ، تصریح کرد : شرکتهای بیمه اگر به لحاظ توانگری مشکلی داشته باشند کل منابع ، داراییهایشان و اگر فراتر ازین ثابت شود که دچار ورشکستگی است حتی دارایی شخصی مدیران هم تضمین انجام تعهدات شرکتها خواهد بود مانند بیمه توسعه.
نادر مظلومی ، عضو شورای عالی بیمه در گفتگویی افزود:اگر چه به واقع و به لحاظ فنی این ذخیره برای حوادث فاجعه آمیز جمع می شود و از نظر من جنس این ذخیره با سایر ذخایر قانونی هم متفاوت است علاوه براینکه پس آزاد سازی به مفهوم توزیع بین سهامداران به طور مستقیم نیست زیرا از جیب خود سهامداران کنار گذاشته شده؛ اما واقعیت این است که وقتی یک شرکت بیمه ای در سایه مدیریت فاجعه امیزش با مشکل مواجه شده باید به نحوی از برخی ابزار ها استفاده کرد و به آن کمک کرد وگرنه به زودی ورشکست می شوند.
به گفته وی ذکر این نکته هم ضروری است که سایر ذخایر به شکلی تعهدات شرکتهای بیمه اند یعنی تا زمان منقضی شدن بیمه نامه ها تعهدات شرکتهای بیمه نسبت به بیمه گذاران هستند اما خاصیت ذخیره تکمیلی جمع شوندگی انها در طول زمان است پس نمی توان گفت مشخصا متعلق به گروه بیمه گذاران خاصی باشد.
موافقان مخالفان چه می گویند؟
برخی کارشناسان معتقدند ، از آنجا که ذخائر در سمت چپ ترازنامه به عنوان یک بدهى شرکت بیمه ثبت می شود حذف آن منجر به افزایش نسبت توانگرى می گردد و همچنین کاهش زیان انباشته موجب افزایش حقوق صاحبان سهام و افزایش توانگرى مالی می شود پس جبران زیان انباشته از محل ذخائر منجر به اصلاح ساختار مالى و افزایش توانگرى شرکت بیمه شده و کاملا به نفع سهامداران است .
از سوی دیگر برخی صاحب نظران آزاد سازی این ذخایر را خطر ناک توصیف می کنند چرا که معتقدند جبران زیان هاى ناگهانى از محل ذخائر حوادث طبیعى و فنى تکمیلى صورت می گیرد و این ذخایر زمانى بکار مى آید که خطرات فاجعه آمیزى روى دهد نه براى پرداخت زیان انباشته و این کار یعنى بخطر انداختن بیمه گزارانى که از شرکت بیمه مى خرند و نمى دانند در زمان وقوع خسارتهای هنگفت چه اتفاقى خواهد افتاد.
روی پا نگاهداشتن بیمه میهن با آزاد سازی ذخایر
بیمه میهن در صورت های مالی ۶ ماهه سال ۱۳۹۶ ، بالغ بر ۲۶۳ میلیارد ریال ذخیره فنی و خطرات طبیعی در حساب ها منظور کرده است .
زیان انباشته در ۹ ماهه ۱۳۹۶ به رقم ۴۷ میلیارد و ۴۳۴ میلیون تومان رسیده است و بنابر آخرین اعلام مدیرعامل زیان شرکت به ازای هر سهم ۵۶تومان گزارش شده است یعنی به ازای هر سهم ۱۰۰ تومانی بیش از نیمی از آن زیان است.
ضمن اینکه این شرکت بیمه ای هنوز نتوانسته سرمایه خود را به مصوبه هیات وزیران برساند اگر چه مجمعی برای افزایش سرمایه برگزار کرده ؛اما عملا سازوکار اجرایی این افزایش سرمایه به سال ۹۷ منتقل شده و همچنان مشخص نیست که ایا می تواند افزایش سرمایه مورد نظر را تحقق بخشد یا خیر؟
جالب اینجاست که این شرکت بیمه جدیدا روی محصولات بیمه عمر خود تاکید داشته تا جائی که مجید بنویدی ،در بازدید از شعبه کرمان این شرکت بیمه ای ایجاد یک بیمه نامه جدید رشته عمر، شروع و گسترش فعالیتهای تبلیغاتی شرکت را امر مهمی در افزایش فروش شرکت بیمه میهن و گسترش شبکه فروش دانسته است.
این در حالی است که شرکتی با زیان انباشته و توانگری سطح ۴ که هنوز موفق به افزایش سرمایه نیز نشده است چگونه خواهد توانست تعهدات بلند مدت بیمه عمر خود را ایفاء کند؟
پیش ازین گزارشی از سوی این رسانه منتشر شد که کارشناسان پیشنهاد دادند باید حداقل مجوز فروش بیمه عمر این شرکتها به حالت تعلیق درآید تا افزایش سرمایه و رسیدن به رتبه توانگری سطح ۲ انجام پذیرد اما گویا ماندن در بازار به هر قیمتی و با استفاده از ابزارهای مسکن حکایت این روزهای صنعت بیمه شده است.
حال باید دید که بیمه مرکزی در خواست آزاد سازی ذخایر را می پذیرد یا خیر؟
به زعم بسیاری از کارشناسان پذیرش این موضوع از طرف نهاد ناظر اشتباه محض است . نکته جالب توجه در این است که مدیر عامل ذکر کرده زیان ۵۶۰ ریال دارای اهمیت چندانی نیست؟ این در حالی استه در واقع تا این لحظه بیشتر از ۵۰ درصد سرمایه شرکت از بین رفته است.
باید دید شرکتی که نیمی از سرمایه خود را از دست داده بعد از ازاد کردن ذخایر علی الخصوص ذخایر خطرات فاجعه آمیز چه طور می خواهد در بازار فعالیت کند؟ آیا می تواند بیمه عمر با تعهدات بلند مدت بفروشد؟
جبران ضعف نظارت نهاد ناظر با داروهای مسکن
شاید بهتر است به موضوع ازین زاویه نگاه کنیم که آیا مماشات نظارتی که کار را به اینجا می رساند خودش یک فاجعه نیست؟
بیمه میهن سالهای زیادی است که در سطح توانگری چهار در جا زده ، سالهاست که دچار زیان انباشته است و سالهاست که درگیر مشکلات سهامداری ، اختلافات هیات مدیره و جابجائی های مدیریتی است اما نکته قابل تامل اینجاست که طی این سالها مماشات نهاد ناظر در حل مشکلات این شرکت بیمه ای سرانجام کار را به ترزیق داروهای مسکنی چون ازاد سازی ذخایر رسانیده است؟
آیا با وجود کنترل توانگری مالی،ذخیره گیری برای خطرات طبیعی منتفی است؟
یک مقام مسوول در نهاد نظارتی به خبرنگارمان گفت :بازنگری آیین نامه ذخایر فنی و نحوه ذخیره گیری در پژوهشکده بیمه در حال بررسی است و ذخایر فنی تکمیلی و حوادث طبیعی نیز هم بررسی می شود و قرار است ذخایر دیگری پیشنهاد گردد.
به گفته این مقام مسوول البته اگر چه در اکثر کشورها این نوع ذخیره وجود ندارد اما قرار نیست از دنیا تبعیت کورکورانه کرد ودر صورت حذف این نوع ذخیره باید ذخایر دیگری که مطابق با شرایط فعلی صنعت بیمه کشور است جایگزین شود.