واکاوی سمینار توسعه بیمه های زندگی در گفتگو با سرپرست ( اسبق ) معاونت نظارت و آموزش بیمه مرکزی؛
دلایلی که نشان می دهد بازار بیمه ظرفیت تاسیس شرکت جدید را ندارد /کاهش ارزش پول ملی با بیمه های عمر چه می کند؟
شما کارشناسان ارشد بیمه های عمرچه تضمینی به بیمه گذار میدهید که از کاهش ارزش پول او جلوگیری کنید؟تورم فزاینده سرمایه های قابل پرداخت را در طول یک دهه به شدت کاهش داده و از ارزش آن می کاهد لذا اهداف بیمه عمر، مستمری و بازنشستگی برای سنین پیری دست نیافتنی است./ با کاهش ارزش پول ملی ، تورم بالا، عدم نو آوری ، عدم بازده سرمایه گذاری ذخایر ریاضی حداقل برابر با تورم واقعی نه اعلامی نمی توان انتظار افزایش ضریب بیمه را نه تنها در اشخاص که بلکه در اموال داشت.
به گزارش ریسک نیوز، رئیس کل بیمه مرکزی در سمینار توسعه بیمههای زندگی از تاسیس ۵ شرکت در حوزه بیمه های زندگی خبر داد وگفت : در حال حاضر پنج شرکت تخصصی متقاضی دریافت پروانه فعالیت هستند، یک شرکت دیگر کارهای مربوط به پذیره نویسی را انجام می دهد و یک شرکت تخصصی بیمه زندگی هم در حال فعالیت است .
فارغ از مثبت بودن تقکیک شرکتها به دو شرکت بیمه عمر و غیر عمر و تخصصی شدن فعالیت شرکتهای بیمه و تاسیس شرکتهای جدید بیمه عمر اما سوال اینجاست که ایا بازار بیمه گنجایش تاسیس شرکتهای جدید را دارد؟ ضمن اینکه با توجه به وضعیت بحرانی اقتصاد با راهکارهای فعلی در صنعت بیمه می توان انتظار افزایش ضریب نفوذ بیمه های زندگی را داشت؟ هادی دستباز سرپرست ( اسبق ) معاونت نظارت و آموزش بیمه مرکزی ایران و کار شناس بیمه در این خصوص به ریسک نیوز پاسخ داد که گفتگو با وی از پی می اید:
ایا بازار بیمه گنجایش تاسیس شرکتهای جدید را دارد؟
باتوجه به شرایط اقتصادی، کاهش ارزش پول ملی و محدویت های مربوط به تحریم بازار گنجایش شرکت جدید چه در زمینه بیمه اموال و چه اشخاص را ندارد، به ویژه این که در بازار شرکت بیمه خاور میانه دوسال است که مشغول فعالیت است و ظاهرا شرکتی هم بنام باران از بیمه مرکزی ایران مجوز گرفته و بسیاری از شرکت های بیمه مختلط هم به فروش بیمه عمرو سرمایه گذاری مشغولند. دادن مجوز به شرکت های جدید در حالیکه هنوز مقام ناظر نتوانسته است ارزیابی لازم را از تنها شرکت فعال در زمینه فروش توسعه بیمه عمر در ایران داشته باشد از دید بنده درست نیست مگر این که بخواهیم در کار نامه مقام ناظر ثبت شرکت های جدید را به عنوان یک نکته مثبت تلقی کنیم.
تاسیس شرکت بیمه در گرو نواوری و خلاقیت و ارایه محصولات جدید است که در غیر این صورت شرکتهای موجود در برهه فعلی محصولات معمول را ارایه می دهند حال با ورود شرکتهای جدید قرار است چه اتفاقی در نواوری محصول ایجاد شود؟
شرکت های بیمه جدید اگر تاسیس شوند با مشکلات عدیده ای بشرح زیر مواجه خواهند بود:
۲-۱-نبود ظرفیت در بازار به دلیل فرایند تحلیل در آمد خریداران به دلیل کاهش ارزش پول ملی تا بیشتر از ۵۰ درصد.
۲-۲-تورم بسیار بالا که به صورت لحظه ای ارزش دارایی ها را از بین می برد و در نتیجه قدرت خرید مردم را کاهش داده و مازادی برای آنها نمی گذارد که خرج خرید بیمه عمر و سرمایه گذاری نمایند.
۲-۳-نبود کارشناسان ورزیده که ماهیت بیمه های عمر را بشناسند و از کار برد آن مطلع باشند. پیشنهاد میگردد از کارکنان بخش اشخاص شرکت های بیمه و حتی مجموع کارکنان صنعت بیمه آماری اخذ شود که چند درصد دارای بیمه نامه عمر و پس انداز هستنند و آیا به آنچه شرکتشان می فروشد اعتقاد دارند.
۲-۴- فقدان اکچویر هایی که دارای این دانش باشند که بتوانند طرح های نوین بیمه ای را عرضه نمایند، زیرا همکاران و اکچویر های موجود در شرکت های بیمه کار شناس ارشد در رشته ریاضی آمار هستنند و عرف بین المللی آنها را به عنوان اکچویر نمی شناسد .قصد هتک حرمت این عزیزان را ندارم زیرا در زمانی مذاکراتی با دانشگاه شهید بهشتی انجام شد که این رشته کارشناسی ارشد را دایر کنند. اکچویر هایی که در ایران بودند اغلب بورسیه بانک مرکزی ایران بودند. پس این کمبود لطمه بزرگی برای بیمه های اشخاص تلقی می شود.
۲-۵-نبود طرح های جدید بیمه ای به دلیل عدم توان فنی و تخصصی شرکت ها در طراحی بیمه نامه های جدید لذا آنچه در بازار می بینیم همان بیمه عمر و سرمایه گذاری بیمه کار افرین است که ۱۵ سال قبل توسط یک گروه فرهیخته از بیمه گرانی که آشنا به تحولات بازار های روز در جهان بو دند به بازار عرضه شد و در واقع به عنوان برند کار افرین شناخته شد و سایر شرکتهای بیمه از آن تقلید کردند.
۲-۶-شرکت های فعال در بازار خلاقیت و نو آوری چه در زمینه بیمه های اموال و اشخاص ندارند و این کمبود در زمینه بیمه های اشخاص کاملا مشهود است و من امیدوار بودم که تنها شرکت بیمه اشخاص تخصصی بیمه خاور میانه با طرح های نوین ان هم پس از ۱۵ سال از خصوصی سازی صنعت بیمه و اعتقاد اعضا هیات مدیره شرکت که افتخار آشنایی با تنی چند از آنان را دارم وارد بازار شود و حرفی نو برای گفتن داشته باشد که این مهم اتفاق نیفتاددر حالی که آرزوی قلبی من موفقیت این شرکت بود و حالا ما می خواهیم ۵ رقیب دیگر برای این شرکت روانه بازار کنیم. با قاطعیت می گویم که اگر این رقابت اتفاق بیفتد نتیجه معکوس خواهد داشت.
۲-۷-سوال اصلی دیگر این است که این شرکت های جدید از کجا باید نیروی متخصص و آشنا به طراحی و فروش بیمه های زندگی، مستمری بازنشستگی را تامین نمایند؟ امیدوارم مقام ناظر به این این سوال کلیدی پیش رو پاسخ دهد. آیا باید از کارکنان بخش دولتی بیمه که همیشه از عرش به فرش و خریداران نگاه می کنند و دانسته هایشان متعلق به دهه های گذشته( مانند بنده ) است استفاده کرد؟ بیایید برای یک بار هم که شده با خود صادق باشیم. در صنعت بیمه چند نفر دانش به روز در بیمه های اموال و اشخاص دارند؟ شرکت های بیمه چند نفر را برای آموزش و آشنایی با بازارهای خارجی به خارج از کشور ارسال کرده اند؟ بقول قدما و اجداد طاهرین ما “” بی مایه فطیر است””.
با توجه به وضعیت بحرانی اقتصاد با راهکارهای فعلی در صنعت بیمه می توان انتظار افزایش ضریب نفوذ بیمه های زندگی را داشت؟
با توجه به گرد هم آیی بهترین کار شناسان بیمه عمر بازار در سمینار توسعه بیمه های زندگی آیا واقعا کارشناسان به این نتیجه رسیدند که علت عقب ماندگی ما در افزایش ضریب نفوذ بیمه در جامعه کمبود شرکت های بیمه تخصصی در زمینه بیمه عمر بوده است؟ این بزرگواران در موارد زیر چه راه حلی را ارایه فرمودند:
۳-۱-کاهش ۵۰ در صدی ارزش پول ملی ظرف مدت یک سال.
کسی که ده سال قبل بیمه نامه عمر و سرمایه گذاری خریده که سرمایه آن ۵۰ میلیون تومان بوده و سر رسید بیمه نامه امسال است چند درصد افت سرمایه دارد؟در طول این ده سال اگر ارزش میانگین دلار را ۴۰۰۰۰ ریال تصور کنیم ارزش دلاری سرمایه اش معادل ۱۲۵۰۰ دلار می شددر حالی که امروز حدود ۳۵۰۰ دلار می شود. اگر بیمه گذار حق بیمه سالیانه خود را ارز و یا سکه می خرید امروز چه سرمایه ای را اندوخته بود؟ آیا انصاف است که ما ذخیره بیمه گذاران را در شرکت بیمه جمع کنیم و بدون ارزش افزوده تحویل دهیم، ارزش افزودهای که به مراتب کمتر از ضریب افزایش نرخ تورم است.ایا واقعا میزان تورم ما تک رقمی و یا حدود ۱۴ یا ۱۵ درصد. این شعبده بازی بانک مرکزی ایران که از قوطی جادوی خود این ارقام را بیرون میاورد. مردم تورم بالا را با گوشت و پوست خود احساس می کنند.
۳-۲-شما کار شناسان ارشد بیمه های عمرچه تضمینی به بیمه گذار میدهید که از کاهش ارزش پول او جلوگیری کنید؟تورم فزاینده سرمایه های قابل پرداخت را در طول یک دهه به شدت کاهش داده و از ارزش آن می کاهد لذا اهداف بیمه عمر، مستمری و بازنشستگی برای سنین پیری دست نیافتنی است.
در این سمینار از سوی رئیش پزوهشکده بیمه سه راهکار برای رشد بیمه های زندگی مطرح شده شامل: عرضه بیمههای زندگی متصل به یونیتهای سرمایهگذاری، اوراق بهادار ریسکهای زندگی و راهاندازی بازار ثانویه اوراق بیمه زندگی به نظر جنابعالی این راهکارها چه میزان می تواند در شرایط فعلی اثر گذار باشد
سر پرست محترم پژوهشکده بیمه اشاره کرده اند که بیمه نامه هایی طراحی و فروخته شود که در ارتباط با یونیت های سرمایه گذاری باشد. به عبارتی شرکت های بیمه ، بیمه نامه های Unite – Link – policy بفروشند.کدام شرکت در ایران قادر است این نوع بیمه نامه ها را فروخته و آن را مدیریت کند؟ از بیمه شده مجوز دریافت دارد که ذخایر ریاضی وی را در چه نوع سهامی سرمایه گذاری نماید. در این نوع بیمه نامه مجوز بیمه شده برای خرید نوع سهام لازم است.با کدام نرم افزاری می توان آن را مدیریت کرد؟ در فروش این نوع بیمه نامه این ابهامات وجود دارد:
۴-۱-آیا ما از قیمت پایه سهام که در بورس ارایه می شود اطمینان داریم؟ اکثریت شرکت های بورسی دولتی هستند و حساب و کتاب آن ها ممکن در زمان محاسبه ارزش پایه درست نباشد.به این دو نمونه از خانواده صنعت بیمه توجه فرمایید.
۴-۱-۱-سهام بیمه دانا با ارزش۲۶۱۰۰ در بازار عرضه شد و امروز ارزش هر سهم آن ۲۹۴۰ ریال است. سهام بیمه البرز با ارزش ۶۳۰۰ ریال عرضه شد و امروز ارزش آن ۱۱۶۰ ریال میباشد . چه اتفاقی برای این دو شرکت افتاده به ویژه بیمه دانا که این چنین افت قیمت پیدا کرده؟ اطلاعات نادرستی که به حسابرسان برای قیمت پایه آن داده شد. بنده به عنوان عضو شورای سرپرستی شرکت های بیمه ملی شده که فعالیت آنها حسب مصوبه هیات مدیره مشترک شرکت های بیمه متوقف شده از کم و کیف این اطلاعات آگاهم . شرکت بیمهای که ذخایر خود را با مجوز بیمه مرکزی آزاد کرده و به افزایش سرمایه می برد تا مشکلات قانون تجارت خود را حل کند چگونه ممکن است سهامش با قیمت پایه ۲۶۱۰۰ به فروش رود؟ آیا مقام ناظر ضمانت می کند که در فروش بیمه نامه پیشنهادی از این اتفاقات نخواهد افتاد و شرکت های بیمه ذخایر بیمه گذاران را به باد فنا نخواهند داد؟
۵-حدود ۴۰ سال قبل که بنده دوره آموزش فشرده را در سویس ری می گذراندم ما را به مرکز سرمایه گذاری سویس ری بردند. حداقل ۴۰ پرسنل خبره در زمینه بورس و هر کدام متخصص در سهام چند شرکت پشت کامپیوتر نشسته و با توجه به نوسان سهام مرتبا در خرید و فروش بودند در حالی که بسیاری از شرکت های بیمه فعال در بازار مدیریت سرمایه گذاری ندارند و این اعصا هیات مدیره هستنند که اختیار تام در سرمایه گذاری و حسب منافع خود دارند که بهتر است از این مقال بگذریم.
از دید بنده یا باید ساز و کار جدیدی برای فروش بیمه های عمر ،مستمری و بازنشستگی فراهم آوریم ( که وجود دارد) و یا برای تامین اقتصادی بازماندگان نان آور خانواده به بیمه عمر بشرط فوت و الحاقیه های ضمیمه آن بسنده کنیم چون در این گرد همایی راه کار جدیدی که حلال کاهش ارزش پول ملی و تورم بالا باشد ارایه نشده است.
به اعتقاد بنده با توجه به عرایض بالا و راه کارهای موجود و مصوبات فعلی ،کاهش ارزش پول ملی ، تورم بالا، عدم نو آوری ، عدم بازده سرمایه گذاری ذخایر ریاضی حداقل برابر با تورم واقعی نه اعلامی نمی توان انتظار افزایش ضریب بیمه را نه تنها در اشخاص که بلکه در اموال داشت. ممکن است حق بیمه افزایش یابد اما این افزایش به دلیل سرمایه های متورم شده است. ۱۰ سال قیل پراید این شاهکار ساخته شده توسط هنرمندان ایران ۶۰۰۰۰۰۰۰ ریال ارزش داشت و امروز ۴۰۰۰۰۰۰۰ ریال و این در بیمه بدنه ، واحدهای صنعتی و،،،صادق است
خلاصه اینکه راه افزایش ضریب نفوذ بیمه در کشورر صرفا تاسیس ۵ شرکت بیمه تخصصی نیست چرا که بدون در نظر گرفتن پارامتر هایی که نه برای آنها تاکنون راه حل منطقی پیدا کردیم و نه در شرایط فعلی ممکن است راه حلی پیدا شود، افزایش تعداد شرکتها نمی تواند ما را به هدف نائل کند ضمن اینکه در حال حاضر نیز شرکت های فعلی را نمی توانیم جمع و جور کنیم و بسیاری در مرز اعسار پذیری قرار دارند.