بیمه شخص ثالث چیست ؟شخص ثالث کیست؟
مقالات بیمه ای/مهندس حسن شاه حسینی
اقتصادناب_شاید برای خیلی از افراد پیش امده باشد که اصلا بیمه شخص ثالث چیست؟ چرا اسم این بیمه ثالث است؟ اگر بیمه شخص ثالث نداشته باشیم چه می شود؟
اینها سوالات مهم و اساسی در ارتباط با بیمه شخص ثالث است که در این مطلب به آنها جواب میدهیم.
تاریخچه مختصری از بیمه شخص ثالث
پس از جنگ جهانی اول، استفاده از خودرو رواج بسیاری پیدا کرد و استفاده از این وسیله نقلیه برای سفر و حمل کالا و رفت و آمد و … منجربه خسارات متعددی در رانندگی نیز گردید چراکه بیشتر خودروهای مورد استفاده در آن زمان از لحاظ ساختار و ایمنی بسیار خطرناک بودند. با وجود چنین اتفاقاتی رانندگان مجبور بودند هزینههای گزافی را در زمان تصادف برای تعمیر و جبران خسارات اتفاق افتاده پرداخت کنند. اولین بیمه خودرو در سال ۱۸۹۸ و بعد از ساخت اولین خودروی گازوئیلی در آمریکا صادر شد.
در ایران، قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسیله نقلیه موتوری زمینی در قبال شخص ثالث که با نام بیمه شخص ثالث معروف است در ۲۹ دی ماه سال ۱۳۴۷ به تصویب رسید و بیمه گذاران این بیمه نامه میتوانستند از پوششهای این بیمه نامه در مقابل خسارات وارد شده به اشخاص ثالث استفاده کنند.
با تاسیس بیمه مرکزی در سال ۱۳۵۰، این بیمه نامه در کنار بیمه بدنه یکی از زیر شاخههای بیمه های خودرو قرار گرفت و با تصویب قانون های مختلف به صورت یک بیمه نامه جامع و اجباری در ایران شد.
چرا اسم این بیمه نامه ثالث است؟
” alt=”” aria-hidden=”true” />
اگر در حادثه و تصادف در برخورد با افراد و خودروهای دیگر خسارت مالی یا جانی به آنها وارد شود، راننده خودروی مقصر ملزم است که خسارت اتفاق افتاده را جبران نماید. در برخی از حوادث ممکن است خسارات بسیار سنگینی اتفاق افتاده بیافتد که پرداخت چنین خسارتی برای راننده مقصر بسیار سخت باشد. از این رو بیمه شخص ثالث با دریافت مبالغی به صورت اقساط و یا به صورت نقدی خسارات اتفاق افتاده را به صورت یکجا به فرد زیان دیده پرداخت میکند.
نام این بیمه نامه به این علت بیمه ثالث گفته میشود که در بیمه شخص ثالث راننده وسیله نقلیه را میتوان شخص اول در نظر گرفت، شرکت بیمه شخص ثانی است که خسارت را پرداخت میکند و در نهایت شخص ثالث فرد زیان دیده در حادثه است. در واقع هر فرد دیگری به غیر از راننده که در یک حادثه تصادف، زیان مالی و جانی داشته باشند شخص ثالث به حساب می آید و خسارتش با این بیمه نامه قابل جبران میباشد.
بیمه شخص ثالث مربوط به چه وسایل نقلیه ای است؟
بر اساس “قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث ” تمامی وسایل نقلیه باید بیمه شخص ثالث داشته باشند. در ماده یک این قانون چنین آمده که:
کلیه دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی و انواع یدک و تریلر متصل به وسایل مزبور و قطارهای راه آهن اعم از اینکه اشخاص حقیقی یا حقوقی باشند مسئول جبران خسارات بدنی و مالی هستند که در اثر حوادث وسایل نقلیه مزبور یا محمولات آنها به اشخاص ثالث وارد شود و موظفند بیمه شخص ثالث را تهیه نمایند.
از چه زمانی و چرا این بیمه اجباری شد؟
قانون بیمه اجباری مسوولیت مدنی دارندگان وسیله نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث در شهریور ماه سال ۱۳۸۷ به طور آزمایشی تصویب شد، بعد از این سال با تصویب قانون جدید بیمه شخص ثالث به عنوان یکی از انواع بیمه نامه های اجباری قرار گرفت.
بر اساس مصوبه مجلس، دارندگان وسیله نقلیه موتوری زمینی که از خارج وارد ایران میشوند درصورتی که خارج از کشور وسیله نقلیه خود را در مقابل خساراتی که بر اثر حوادث ناشی از آن به موجب بیمهنامهای که از طرف بیمه مرکزی معتبر شناخته میشود بیمه نکرده باشند، مکلفند هنگام ورود به مرز ایران وسیله نقلیه خود را در قبال خسارتهای بدنی و مالی که در اثر حوادث نقلیه مزبور یا محصولات آنها به اشخاص ثالث وارد میشود حداقل به میزان مندرج در ماده ۸ این قانون بیمه کنند. همچنین دارندگان وسیله نقلیه ایرانی که از کشور خارج میشوند موظفند هنگام خروج با پرداخت حق بیمه مربوطه وسیله نقلیه خود را در مقابل خساراتی که بر اثر حوادث نقلیه مذکور در خارج از کشور به اشخاص ثالث ایرانی وارد شود حداقل به میزان مندرج در ماده ۸ این قانون و نیز بیمه حوادث راننده موضوع ماده۳ این قانون بیمه کنند. در غیر این صورت از تردد وسایل مذکور توسط مراجع ذیربط جلوگیری میشود.
علت اجباری شدن این بیمه نامه را میتوان مربوط به خساراتی دانست که این بیمه نامه تحت پوشش خود دارد. با افزایش تعداد تصادفات رانندگی به خصوص تصادفات منجر به جرح و فوتی که در ماه حرام اتفاق میافتند و یا حتی خسارات مالی بالایی که در تصادفات بعد از افزایش قیمت خودروها در سال های اخیر اتفاق افتاده است داشتن این بیمه نامه را الزامی میکند.
اگر بیمه شخص ثالث نداشته باشید چه میشود؟
” alt=”” aria-hidden=”true” />
اگر خودرویی بیمه شخص ثالث نداشته باشد با توجه به اجباری شدن این بیمه نامه، در زمان تردد در جادهها و حتی رانندگی داخل شهر ممکن است توسط پلیس جریمه شوند.
مورد بعدی پرداخت جریمه دیرکرد بیمه نامه ثالث به شرکت بیمه است که بیمه گذار باید دیرکرد جریمه را بر اساس تعداد روزهایی که تاخیر در تمدید بیمه نامه داشته به شرکت بیمه پرداخت نماید.
و بدترین اتفاقی که ممکن است برای فرد فاقد بیمه ثالث اتفاق بیافتد حادثه و تصادف در زمان نداشتن بیمه ثالث است. در این شرایط فرد بیمه گذار مخصوصا اگر خسارت جانی داشته باشد و بیمه ثالثاش اعتبار نداشته باشد باید خسارتش را از جیب مبارک پرداخت نماید. یعنی در زمان خسارت، همه خسارات اعم از مالی و جانی از صندوق خسارات بیمه ثالث پرداخت میشود و بعدا از فرد مقصر دریافت میشود.
سقف خسارات چقدر است؟
بیمه شخص ثالث دو نوع پوشش جانی و پوشش مالی را تحت پوشش قرار میدهد.
- پوششهای جانی شامل دیه یا ارش (دیه جراحت) که درصورت بروز آسیب، شکستگی، نقص عضو و ازکارافتادگی (جزئی یا کلی ـ موقت یا دائم) یا فوت، شخصثالث میباشد که میزان این پوششها بر اساس دیه مشخص شده از سوی قوه قضائیه مشخص میشود. میزان دیه در سال ۱۳۹۹ برای ماه حرام ۴۴۰ میلیون تومان و برای ماه غیر حرام ۳۳۰میلیون تومان میباشد که هر دو این پوششها در بیمه نامه شخص ثالث فرد درج میشود.
- پوششهای مالی بیمه ثالث نیز هر ساله با توجه به میزان دیه محاسبه و اعلام میشود. هر سال مبلغی به عنوان قیمت پایه بیمه ثالث اعلام میشود و بیمه گذاران میتوانند به انتخاب خود پوشش های مالی بالاتر را انتخاب و خریداری نمایند. برای سال ۱۳۹۹ میزان پایه پوشش مالی ۱۱ میلیون تومان و سقف این پوشش برای امسال ۲۲۰میلیون تومان است که توسط بیمه ایران در حال ارائه میباشد.
هزینه افزایش سقف خسارات چقدر است؟
میزان پوشش مالی بیمه نامه ثالث که بر اساس دیه محاسبه میشود و هر سال با تغییر دیه مبلغ آن به روز میشود و بیمه گذار در انتخاب این پوشش نقشی ندارد. اما در انتخاب پوشش مالی بیمه شخص ثالث بیمه گذار میتواند پوششهای مالی بالاتر از میزان پایه را انتخاب و خریداری نماید. سقف پوشش مالی برای سال ۱۳۹۹ تا میزان ۲۲۰میلیون تومان است که با کسب مجوز قابل ارائه میباشد
گرد آورنده:مهندس حسن شاه حسینی /نویسنده/کارشناس اتومبیل
منبع:بیمه مرکزی و آیین نامه شخص ثالث