به گزارش اقتصاد ناب به نقل از بیمه داری نوین آمارهای ارائه‌شده توسط بیمۀ مرکزی مربوط به سال ۹۷ حاکی از آن است که در سال ۹۷ حدود ۴۵۴ هزار میلیارد ریال حق بیمه توسط شرکت‌های دولتی و غیر دولتی تولید شد که ۲۹۷ هزار میلیارد آن توسط بخش غیر دولتی و مابقی توسط بخش دولتی (بیمۀ ایران) تولید شده است. این حق بیمه از مجموع ۶۱ میلیون بیمه‌نامۀ صادرشده در این سال کسب شد که ۳۴ میلیون مربوط به بخش غیر دولتی و ۲۷ میلیون مربوط به بخش دولتی است. در این دوره در مجموع ۲۸۹ هزار میلیارد ریال خسارت توسط صنعت بیمه پرداخت شد که ۱۸۴ هزار میلیارد مربوط به بخش غیر دولتی و مابقی مربوط به بخش دولتی است.

میزان حق بیمۀ تولیدی و خسارت پرداختی شرکت‌ها

در سال ۹۷، ۲۹۷ هزار میلیارد ریال حق بیمه توسط بخش غیر دولتی تولید شد که بیش از ۵۰ درصد آن توسط پنج شرکت از بین ۲۸ شرکت تولید شده است. بیمۀ آسیا با مجموع ۴۴ هزار میلیارد ریال حق بیمۀ تولیدی سهمی ۱۵ درصدی از کل حق بیمۀ تولیدی کشور را در اختیار دارد و شرکت‌های دی، دانا، البرز و پاسارگاد به ترتیب با سهم ۱۲، ۱۰، ۹ و ۸ درصدی را در اختیار دارند (شکل ۱).

از نظر میزان خسارت پرداختی نیز همین رتبه‌ها حفظ شده است با این تفاوت که پنج شرکت بیمۀ مذکور ۶۰ درصد از خسارات پرداختی را تقبل کرده‌اند. بیمۀ آسیا با خسارت پرداختی ۲۹ هزار میلیارد ریال بیشترین میزان خسارت پرداختی را با سهم ۱۶ درصدی بر عهده داشت و بیمه‌های دی و دانا نیز به ترتیب با سهم ۱۳ و ۱۲ درصدی هر کدام ۲۴ و ۲۱ هزار میلیارد ریال خسارت پرداخت کرده‌اند (شکل ۲).

تعداد بیمه‌نامۀ صادره و خسارت پرداختی

آمار تعداد بیمه‌نامه‌های صادره حاکی از آن است که بیمۀ آسیا با تعداد شش میلیون بیمه‌نامۀ صادره بیشترین سهم و برابر با ۱۸ درصد از کل بیمه‌نامه‌های صادره توسط بخش خصوصی را در اختیار دارد. بیمۀ دانا نیز با صدور سه میلیون و ۷۰۰ هزار بیمه‌نامۀ صادره سهمی ۱۱ درصدی از کل بیمه‌نامه‌های صادره را در اختیار دارد. بیمه‌های معلم، البرز و پاسارگاد نیز با سهمی به ترتیب ۹، ۹ و ۸ درصد در رتبه‌های بعدی قرار دارند (شکل ۳).

از نظر تعداد خسارت پرداختی، شرکت بیمۀ دی با پرداخت نزدیک به ۲۶ میلیون مورد خسارت، سهمی ۵۹ درصدی از تعداد خسارات پرداختی در همۀ رشته‌ها را در اختیار دارد. شرکت‌های بیمۀ پارسیان، آسیا و دانا نیز به ترتیب با سهم ۱۱ و ۶ درصدی در رتبه‌های بعدی قرار دارند و شرکت سامان نیز سه درصد از تعداد خسارات پرداختی را بر عهده دارد (شکل ۴).

ضریب خسارت و حق بیمۀ مستقیم / غیر مستقیم

ضریب خسارت بیمه‌ای یکی از پارامترهای مهم برای تعیین عملکرد شرکت‌های بیمه است. آمارهای بیمۀ مرکزی ایران حاکی از آن است که ضریب خسارت صنعت بیمه ۸۹ و ضریب خسارت بیمه‌های خصوصی ۸۸ درصد است؛ بنابراین، میزان عملکرد شرکت‌های خصوصی به طور جزئی بهتر از بیمۀ ایران است. در بین شرکت‌های بیمه، بیمۀ زندگی خاورمیانه با کمترین ضریب خسارت در صدر جدول قرار دارد که ضریب خسارت این بیمه ۲۲ درصد برآورد شده است. بیمۀ ما، حکمت صبا و نوین نیز با فاصلۀ قابل توجه با سایر بیمه‌ها، ضریب خسارتی کمتر از ۷۰ درصد دارند. بیمه‌های آسیا، دی، دانا، البرز و پاسارگاد که بزرگ‌ترین شرکت‌های بیمۀ خصوصی از نظر حق بیمۀ تولیدی محسوب می‌شوند نیز، به ترتیب ضریب خسارت ۸۷، ۱۰۲، ۸۵، ۹۱ و ۸۱ درصد دارند (شکل ۵).

نسبت حق بیمۀ مستقیم به غیر مستقیم در شرکت‌های بیمۀ خصوصی نیز به طور قابل توجهی متفاوت است. در سال ۹۷ مؤسسۀ بیمۀ کلوپ بین‌المللی، کل حق بیمۀ دریافتی را به طور غیر مستقیم دریافت کرد. شرکت‌های آسماری، تعاون، آرمان و حافظ نیز بیش از ۹۵ درصد از حق بیمۀ تولیدی را به صورت غیر مستقیم ایجاد کردند. شرکت‌های بیمۀ آسیا و پاسارگاد نیز به ترتیب ۹۴ و ۹۲ درصد از حق بیمۀ تولیدی را به صورت غیر مستقیم ایجاد کردند، در صورتی که بیمۀ دی فقط هشت درصد از حق بیمه را به صورت غیر مستقیم تولید کرده است (شکل ۶).

وضعیت نیروی انسانی و نمایندگی‌ها

از نظر تعداد شعب، بیشترین تعداد شعبه مربوط به بیمه‌های آسیا، پاسارگاد، دانا و پارسیان به ترتیب با ۱۰۰، ۸۳، ۷۶ و ۶۶ شعبه در سراسر کشور است. بیمه‌های دی و البرز نیز به ترتیب ۴۸ و ۵۶ شعبه در کشور مستقر دارند (شکل ۷).

تعداد کارکنان شرکت‌های بیمه نیز وابسته به تعداد شعبه است و بیمۀ آسیا با دارا بودن بیش از ۲ هزار و ۶۰۰ کارمند با اختلاف قابل توجه در صدر جدول قرار دارد. بیمه‌های دانا و البرز نیز به ترتیب ۱۶۰۰ و ۱۳۰۰ کارمند در اختیار دارند (شکل ۸).

از نظر تعداد نمایندگی فعال، شرکت پاسارگاد با ۲۲ هزار نمایندگی سهم قابل توجهی از نمایندگی‌ها را در اختیار دارد. بیمه‌های آسیا، دانا و البرز نیز به ترتیب با حدود ۳۶۰۰، ۲۵۰۰ و ۲۱۰۰ نمایندگی فعال در کشور در رتبه‌های بعدی قرار دارند (شکل ۹).

کارمزد دریافتی نمایندگی و کارگزاری‌ها

از نظر میزان کارمزد دریافتی کارگزاری‌ها، بیمۀ پارسیان بیشترین میزان حق بیمه را به کارگزاری‌ها با رقم بیش از ۴۰۰ میلیارد ریال پرداخت کرد. بیمه‌های البرز، رازی و آسیا نیز به ترتیب در حدود ۳۳۰، ۳۲۰ و ۲۶۰ میلیارد ریال کارمزد به کارگزاری‌ها پرداخت کرده‌اند. بیمه‌های دانا و دی نیز تنها ۱۰۰ و ۲۵ میلیارد ریال کارمزد به کارگزاری‌ها پرداخت کرده‌اند (شکل ۱۰).

از نظر کارمزد دریافتی نمایندگی‌ها نیز بیمه‌های آسیا و پاسارگاد با اختلاف قابل توجه در صدر جدول قرار دارند. بیمۀ آسیا در حدود ۳۶۰۰ میلیارد ریال و بیمۀ پاسارگاد در حدود ۳۴۰۰ میلیارد ریال کارمزد در سال ۹۷ به نمایندگی‌ها پرداخت کرده‌اند، بیمه‌های دانا و البرز نیز به ترتیب با پرداخت ۱۷۳۰ و ۱۵۸۰ میلیارد ریال در رتبه‌های بعد قرار داشتند. بیمۀ دی نیز که از جمله بیمه‌های پر فروش است تنها ۲۵۰ میلیارد ریال کارمزد به نمایندگی‌ها پرداخت کرد (شکل ۱۱).

جمع‌بندی

آمارهای ارائه‌شده توسط بیمۀ مرکزی حاکی از آن است که شرکت‌های بیمۀ خصوصی طیف وسیعی از میزان عملکرد را در سال گذشته به نمایش گذاشته‌اند؛ اما از منظر عملکرد مناسب و سالم، سه شاخص حق بیمۀ تولیدی، ضریب خسارت، نسبت بیمۀ مستقیم به غیر مستقیم حاکی از آن است که بیمه‌های آسیا، پاسارگاد و پارسیان از جمله بیمه‌هایی با عملکرد مناسب تلقی می‌شوند. از نظر ضریب خسارت که مهم‌ترین شاخص عملکردی است، بیمه‌های زندگی خاورمیانه، ما، حکمت صبا، نوین و تجارت نو کمترین میزان ضریب خسارت را در سال ۹۷ تجربه کرده اند.